Cerddi Rownd 2
Trydargerdd: Aralleiriad
Y Tir Mawr
"Y wraig yn dod o'r sbyty
A drws y tΕ· ar glo";
Mae hyn yn aralleiriad
O "Dyn Pêl-droed o'i Go".
Myrddin ap Dafydd (8)
Caernarfon
Ymerodraeth; hierarchaeth;
Traha; digwilydd-dra; hiliaeth;
Bwydo’r ysfa i reoli -
Cyrchu byd nad yw’n bodoli.
Emlyn Gomer (8)
Cwpled caeth yn cynnwys y gair ‘dêl’
Y Tir Mawr
Doed a ddêl, lled d’orwelion
Rywle tu hwnt i’r wlad hon.
Carys Parri (8.5)
Caernarfon
Negodi mwy o gawdel
Wna mulod wrth daro dêl.
Llion Jones (8.5)
Limrig yn cynnwys y llinell ‘Pe bawn i ryw ddydd yn Archdderwydd’
Y Tir Mawr
Cai Gwasg Carreg Gwalch stondin newydd
Un enfawr ar gyfer bob tywydd.
Yn y bariau bob un
Fe rown Gwrw LlΕ·n,
Pe bawn i rhyw ddydd yn Archdderwydd
Carys Parri (8.5)
Caernarfon
Dwi’n gorfod bihafio, oherwydd
pe bawn i ryw ddydd yn Archdderwydd
fysa pawb yn cael look
ar fy hanes Ffes Bwc!
“Was that Jac y Jwc I saw Ger with?”
Geraint Lovgreen (8.5)
Cywydd: Arfer
Y Tir Mawr
'City: One' a 'Rovers: Two'. . .
Nid oes sêl; ni chwyd sylw
o gadair. TΕ· gwag ydio.
'Crawley: Five' a 'Carli'le: Four'.
Miwsig yw sgôrs y meysydd
heno i'r fam – ond mydr a fydd
yn byw'n hir. Daw'r mab yn ôl:
yn ei sΕµn, mae'n bresennol.
Daw o'i goleg i'w chegin,
i'w trefn ar Sadyrnau trin
y bêl. Daw drwy'i helbululon:
'Luton: Nil' a 'Bolton: One'. . .
Myrddin ap Dafydd (10)
Caernarfon
Y Cae Ras, 20 Mawrth 2019
Caer o hud ydy’r Cae Ras
fin hwyr, â’r cof yn eirias
ger y ffin, mae’r gorffennol
fel tap fidio’n weindio ’nôl…
Yng ngwên yr heulwen fan hyn
y chwalwyd yr arch elyn
ac yn oriel dychwelyd
bydd coron gan Arfon o hyd
a Sparky a’i foli’n fyw …
Stadiwm sy’n tystio ydyw
i rym ystrydeb mebyd…
Fy Nghae Ras, fy nghaer o hyd.
Llion Jones (9.5)
Triban Beddargraff Perchennog Siop Gebab
Y Tir Mawr
Lle’r awn i lenwi’n bolia
Am ddau o’r gloch y bora
A thithau’n gorff ar sgiwer fawr
Dan glawr o fara pitta?
Carys Parri (9)
Caernarfon
Fe ddaeth o’r Canoldiroedd
I fwydo’r meddw luoedd:
Ond ffawd sy’n hallt, a’r sgiwar drôdd;
A sizzlodd tua’r nefoedd.
Emlyn Gomer (9)
Cân Ysgafn: Archarwyr
Y Zorg ddaeth lawr o'r gofod fesul mil un bore iach
Hil dreisgar o ddihirod oedd am reibio Cymru fach
Fan hyn, ble'n awr mae Lidl , gyda'i gilydd safai dri
Yn wynebu'r Brenin Zodl a'i anwaraidd hil di ri
Heb boeni dim Tenorddyn a'i gyd-arwr gym'rodd hoe
Ac i flaen y gad daeth Clocsyn i roi cychwyn ar y sioe
Ei enw iawn oedd Ithel ac ymysg ei arfau hud
yr oedd canwyll fach mewn potel a brwsh llawr tua hyn o hyd
Ar ôl dos o ddawnsio gwerin roedd sawl Zorg yn gwlychu'i hun
Gan na fedrai beidio chwerthin ac fe drengodd ambell un
Dyma alw'r arwr nesa' , tro Telynwraig ydoedd hi
( wel, Telynddyn oedd o'i ddechra' ond mae hyn yn fwy pi si )
Dyma'i thelyn hud yn canu hen alawon o wlad LlΕ·n
Berodd Zodl i ddiflasu a rhoi diwedd arno'i hyn
Roedd y Zorg oedd dal yn effro'n troi am adra nerth eu traed
Pan tuag atynt daeth vibreto' i lacio'r tin ac oeri'r gwaed
Grym ei lais oedd arf Tenorddyn (diawl aflafar mwya'r byd)
Ac fe fedrai ddal ar nodyn am bythefnos ar ei hyd
Fe anadlodd. Fe daranodd a bu dirgryniadau mawr
A'r Zorg fel un ddiflanodd lawr y craciau yn y llawr
Can mil Hwre ! i'r 'Triban'. Archarwyr ar fy llw
'Sa ni'm lle 'da ni rwan heblaw amdanyn nhw
Jôs (9.5)
Caernarfon
Roedd Suez yn feddrod i ddelwedd Prydeindod fel grym anorchfygol y blaned;
Ond mygwyd y c’wilydd gan stiff-ypyr-liprwydd, a stoiciaeth, ac ambell i baned.
Ond ’roedd Marchnad Gyffredin yn ormod o bwdin i ambell i Edward y Cynta’ -
Rhoi statws cyfartal i wlad fel yr Eidal? Rhaid oedd wrth achubiaeth o rwla!
Ar awr mor ofnadwy daeth trindod i’r adwy, y cofir amdanynt drwy’r oesa’ -
Sef Boris flonegog, a Gove lysnafeddog, a Jacob ddilychwin ei foesa’:
Tri chadarn a gwrol, tri gonest ryfeddol, tri marchog bron sanctaidd eu hanian;
Arch-geidwaid y gwir; y tri mysgytîr (a Nigel Farage fel D’Artagnan).
Brwydrasant yn nerthol â grym arallfydol dros ail ymerodraeth eu henwlad;
A thrwy ddadlau grymus a slogans ar fysus - myn diaw’, mi ennillon eu croesgad!
Farage aeth ar fyrdar i Frwsel i glochdar, a Jacob a gyfrodd ei arian,
Gan adael dau giami – y cynllun oedd colli! Be ddiawl o’n nhw fod i neud rΕµan?
Ar awr buddugoliaeth doedd ond rhwystredigaeth, a’r undeb yn dechrau dadfeilio:
Roedd bryd y blonegog ar swydd Prif Weinidog nes plannodd Gove gyllell i’w gefn o.
Gyda Jacob a’i ERGod yn llywio o’r cysgod, a Farage yn ymddeol bob wythnos,
Roedd teimlad annifyr nad ydoedd ein harwyr yr hyn oeddynt yn ei ymddangos.
A phan sylweddolasant, y plebiaid gosbasant bob un am ei “dwyll” a’i “sarhad” -
A ’doedd jêl yn ddim digon o gosb i’n dewr ddynion fu’n sefyll mor lew dros ein gwlad:
Dan weiddi “Gorffennwyd!”, ar bren, fe’u croeshoeliwyd, a’u claddu mewn ogof ddi-stΕµr:
Ond na – a’n gwaredo! Fe godan nhw eto, yn union fel Owain GlyndΕµr!
Emlyn Gomer (9)
Ateb llinell ar y pryd: Hawdd yw gweld mor ddu a gwyn
Y Tir Mawr
Yma’n angel, draw’n elyn,
Hawdd yw gweld mor ddu a gwyn.
(0.5)
Caernarfon
Drwy fel sy’n biws a melyn,
Hawdd yw gweld mor ddu a gwyn.
Telyneg (heb fod dros 18 llinell): Dydd Sul
Y Tir Mawr
Y diwrnod wedi'r gêm, mae'n bnawn tin-droi:
hirddisgwyl amser mynd, ac wedi'u cloi
mae drysau llawen neithiwr. Ar y stryd
awn heibio rhai'n eu sachau nos o hyd.
Cawn goffi marchnad deg. Rhoi bron i bunt
i'r bysgiwr gyda'i gân yn nrws y gwynt.
Porth eglwys â chil wên. Waeth inni hyn.
Marw yw'r sgwrs wrth groesi'r marmor gwyn.
Plât pres canhwyllau galar dan y Groes.
Madonna gan ryw noddwr o ryw oes.
Pileri aur a delwau cain. Mae ffair
ar draws y sgwâr. A 'Fan'no!' ydi'r gair.
Myrddin ap Dafydd (9.5)
Caernarfon
Er bod blewyn glas y gwanwyn
yn troi’n gantata i’r llo,
y morgrugyn yn dal golau’r haf
gan ei dynnu’n edefyn i’w dwll
a thymor, fel gwyddau hydref,
yn hedfan heibio’n hamddenol;
ticio’n gynt wna cloc fy myw
gan daro ar y sabath.
Ac os addolaf weithiau
yn nhemlau’r cicio gwynt,
cymuno â’r gwynt, neu hel tai,
hwn a geisia ddeffro ynof
hen ryddm triphlyg i’m dydd.
Fe gydia ynof, fel syniad ar ei hanner
- ac onid felly’r Sul i bawb?
Lle ceisiwn yr amgen dros dro,
lle deisyfwn droi waliau
ein bodolaeth yn ddrysau?
Ifor ap Glyn (9.5)
Englyn: Yr Ε΄yl Ban Geltaidd
Y Tir Mawr
Mi geisiaf ddychymyg Osian, – hwylio
I ynys cofio'r cyfan;
Troi oriau chwedlau a chân
Yn wanwyn ynddo'i hunan.
Myrddin ap Dafydd (9)
Caernarfon
Er cynnull yn Letterkenny ein gΕµyl
mae un gân*, sy’n berwi
o lawenydd, eleni
na chawn oll ei chanu hi!
* Awdl i Lawenydd (Anthem yr Undeb Ewropeaidd)
Ifan Prys (9.5)
