Â鶹ԼÅÄ

"Cyn belled eich bod yn cadw allan o'r haul ac yn osgoi symud o gwmpas yn ormodol," dyna ymateb Owain Glyndŵr i'r dillad trymion y mae'n eu gwisgo yn ystod ei ymweliad â maes Eisteddfod yr Wyddgrug.

Mae Owain yma bob dydd ac ar gael i siarad am fywyd milwyr Cymreig y canol oesoedd.

Mike Roberts sy'n aelod o griw ail fyw digwyddiadau hanesyddol yw Owain a bu'n chwarae'r rhan hon a rhannau cymeriadau eraill yn amrywio o Henry Percy i Owain Lawgoch mewn pob math o safleoedd hanesyddol ers deng mlynedd bellach.

Ond prysurodd i ddweud nad chwarae plant yw gweithgarwch y criw sy'n galw eu hunain yn Samhain - yr enw ar hen ŵyl y meirwon ymhlith y Celtiaid.

Mae ei arfau a'i ddillad wedi eu hatgynhyrchu cyn gywired a phosibl ac yn gymysgedd o ddur a deunydd trwm.

"Oherwydd ein bod yn gweithredu o fewn hyd braich i bobl mae'n hanfodol fod y manylion yn iawn. Mae'r gwaith cadwyn fêl wedi ei wneud â llaw ac mae rhannau eraill o'r wisg o ddur go iawn.

"Ydi, mae'n drwm ac fe all fod yn boeth. Ond cyn belled eich bod yn aros yn y cysgod a pheidio a symud o gwmpas yn ormodol dydi o ddim rhy ddrwg," meddai Mike a fydd yn y wisg gydol yr wythnos.

"Os ydi hi'n mynd yn boeth mae yna ffordd i symud eich corff o fewn y dillad i greu awyr oer ac mae hynny'n cael ei alw'n 'nofio o fewn yr arfwisg' acyn help mawr," meddai.

Mae Mike wedi gosod ei wersyll gerllaw pabell NWN Media - cwmni argraffu a chyhoeddi papurau newydd dafliad carreg o faes yr Eisteddfod lle mae'n arlunydd graffeg wrth ei waith bob dydd.

Mae ganddo bob math o offer a theclynau i'w dangos - o declyn y defnyddiwyd un pen iddo i bigo'ch dannedd a'r pen arall i lanhau eich clustiau.

"Dim ond unwaith yr ydych chi'n gwneud camgymeriad rhwng y ddau ben," meddai!

Er nad yw Mike yn rhugl yn y Gymraeg y mae ei wraig ac mae ei blant yn mynychu ysgol Gymraeg.

"Y mae'r criw o 30 sy'n aelodau o Samhain yn unigryw yn y ffaith eu bod yn ail fyw y cyfnod hwn yn hanes Cymru gan berfformio y ddwy ochr i Glawdd Offa a bu gan Mike ac eraill ran yn rhaglen deledu Huw Edwards am Owain Glyndŵr. .

"Yr ydym yn cael ymateb da iawn yn wyneb y ffaith nad yw pobl yn gwybod llawer am y cyfnod ac am arwyddocâd Glyndŵr.

"Hebddo ef go brin y byddem ni yma yr wythnos yn cynnal gŵyl fel hon yn y Gymraeg," meddai.