Llif trydarthol
trydarthiadY broses o golli dŵr o ddeilen trwy anweddiad. Mae’n digwydd yn llawer cyflymach pan mae’r stomata ar agor na phan maen nhw ar gau. ydy anweddiad dŵr ar arwynebau’r celloedd mesoffyl sbyngaidd mewn dail, cyn colli anwedd dŵr drwy’r stomataTyllau mân yn epidermis (croen) deilen – ar ochr isa’r dail fel arfer. Maen nhw’n rheoli faint o ddŵr sy’n cael ei golli a’r nwyon sy’n cael eu cyfnewid trwy agor a chau. Stoma ydy’r ffurf unigol. .
Mae dŵr yn symud drwy’r tiwbiau sylemTiwbiau cul, gwag gyda lignin sy’n gyfrifol am gludo dŵr a mwynau mewn planhigion. mewn llif trydartholLlif dŵr o’r gwreiddiau i’r dail yn y sylem. parhaus:
gwreiddyn → coesyn → deilen
Mae trydarthiad yn gwneud i’r dail gynhyrchu tynfa neu rym ‘tynnu’ ar y dŵr yn y tiwbiau sylem. Mae moleciwlau dŵr yn adlynolMae moleciwlau dŵr yn adlynol am eu bod yn glynu at arwynebau hydroffilig. felly mae dŵr yn cael ei dynnu i fyny drwy’r planhigyn.
Mae gan y llif trydarthu sawl swyddogaeth, gan gynnwys:
- cludo ï´Ç²ÔGronyn sy’n cael ei wefru’n drydanol, sy’n cael ei ffurfio pan mae moleciwl neu atom yn ennill neu'n colli electron(au). mwynol
- darparu dŵr i gadw celloedd yn chwydd-dynnDywedwn fod cell planhigyn yn chwydd-dynn pan fo wedi chwyddo â dŵr. er mwyn cynnal y planhigyn
- darparu dŵr i gelloedd dail ar gyfer ffotosynthesisProses gemegol a ddefnyddir gan blanhigion ac algâu i wneud glwcos ac ocsigen o carbon deuocsid a dŵr, gan ddefnyddio egni golau sydd wedi ei amsugno gan cloroffyl. Mae ocsigen yn cael ei gynhyrchu fel isgynnyrch ffotosynthesis.
- cadw’r dail yn oer drwy anweddiad
Cyfradd trydarthu
Os ydy’r gyfradd trydarthiadY broses o golli dŵr o ddeilen trwy anweddiad. Mae’n digwydd yn llawer cyflymach pan mae’r stomata ar agor na phan maen nhw ar gau. yn cynyddu, mae cyfradd yr amsugniad dŵr gan y gwreiddyn yn cynyddu hefyd. Mae ffactorau sy’n effeithio ar gyfradd trydarthu hefyd yn effeithio ar gymeriant dŵr y planhigyn. Os ydy dŵr yn brin, neu os ydy’r gwreiddiau wedi eu difrodi, mae planhigyn yn gallu gwywo.
Celloedd gwreiddflew
Mae’r rhan fwyaf o amsugniad dŵr yn digwydd yn y cell wreiddflewCell arbenigol sy’n cynyddu arwynebedd arwyneb epidermis y gwreiddyn er mwyn gwella mewnlifiad dŵr a mwynau.. Maen nhw’n hir a chul ac felly’n gallu treiddio rhwng gronynnau pridd, ac mae ganddyn nhw arwyneb mawr ar gyfer amsugno dŵr drwy osmosis.
Mae dŵr yn pasio o ddŵr y pridd i cytoplasmY sylwedd tebyg i jeli y tu mewn i gell lle mae’r holl adweithiau cemegol yn digwydd. y gell wreiddflew drwy osmosisSymudiad moleciwlau dŵr ar draws pilen ledathraidd o ardal o grynodiad hydoddion isel i ardal o grynodiad hydoddion uchel.. Mae hyn yn digwydd gan fod gan ddŵr y pridd grynodiad uwch na cytoplasm y gell wreiddflew.