Rhannu mewn cymarebau penodol
Gellir hefyd defnyddio cymhareb i rannu nifer yn rhannau llai.
Enghraifft 1
LLUN: Getty/yorkfoto
Mae Rebeckah ac Amy yn rhannu 拢280 yn y gymhareb 5:2. Faint o arian fydd y ddwy鈥檔 ei dderbyn?
- Adia鈥檙 gymhareb i ganfod cyfanswm nifer y rhannau: 5 + 2 = 7 rhan
- Rhanna鈥檙 cyfanswm 芒 nifer y rhannau: 拢280 梅 7 = 拢40 felly 拢40 yw gwerth pob rhan
- Lluosa 芒鈥檙 gymhareb i ganfod cyfran y ddau berson: 5 脳 拢40 = 拢200 (cyfran Rebeckah) 2 脳 拢40 = 拢80 (cyfran Amy)
- Gwiria fod y rhain yn adio i roi鈥檙 swm gwreiddiol: 拢200 + 拢80 = 拢280
Enghraifft 2
LLUN: Paul Bradbury
Mae David a Harriet yn rhannu cost tocyn tymor p锚l-droed yn y gymhareb 3:7. Os yw David yn talu 拢105, faint yw cost lawn y tocyn tymor?
- Mae David yn talu tair rhan = 拢105. 拢105 梅 3 = 拢35 = 1 rhan
- Roedd y gost wedi ei rhannu yn 3 + 7 = 10 rhan
- 拢35 脳 10 = 拢350
Cyfanswm cost y tocyn yw 拢350.
Question
Mae aloi鈥檔 cynnwys magnesiwm, sinc a chopr yn y gymhareb 5:3:4. Os yw aloi鈥檔 pwyso 720 g, faint o hwn fyddai鈥檔 fagnesiwm, sinc a chopr?
- Adia'r gymhareb i ganfod cyfanswm nifer y rhannau: 5 + 3 + 4 = 12 rhan
- Cyfrifa werth un rhan: 720 g 梅 12 = 60 g
- Lluosa bob cymhareb 芒 60: 60 g 脳 5 = 300 g o fagnesiwm 60 g 脳 3 = 180 g o sinc 60 g 脳 4 = 240 g o gopr
- Gwiria eu bod yn adio i 720 g: 300 + 180 + 240 = 720 g
Question
I wneud paent pinc, dw i鈥檔 cymysgu paent coch a gwyn yn y gymhareb 4:5. Os dw i鈥檔 defnyddio 600 ml o baent coch, sawl litr o baent fydda i鈥檔 ei wneud?
- Paent coch = Pedair rhan = 600 ml
- 600 ml 梅 4 = 150 ml = Un rhan
- Cyfanswm y rhannau = 4 + 5 = 9
- 150 ml 脳 9 = 1,350 ml o baent
- Gelli drawsnewid i litrau trwy 梅 1,000: 1,350 梅 1,000 = 1.35 litr o baent wedi ei wneud