Ail Ddeddf Newton
Grymoedd anghytbwys
Os nad yw'r grymoedd sy'n gweithredu ar wrthrych yn gytbwys, bydd y Grym sengl sy'n gallu cymryd lle'r holl rymoedd sy'n gweithredu ar wrthrych. Mae'n cael ei gyfrifo trwy adio'r cyfan gyda'i gilydd. Os yw’r holl rymoedd yn gytbwys, yna sero yw’r grym cydeffaith. yn achosi i'r gwrthrych Pan mae buanedd rhywbeth yn cynyddu, mae’n cyflymu. Dyma yw graddfa'r newid mewn buanedd. Mae’n cael ei fesur mewn m/s2. Cyflymiad = newid mewn buanedd ÷ amser a gymerwyd. i gyfeiriad y grym cydeffaith.
Mewn geiriau eraill, mae grym cydeffaith ar gorff yn achosi newid Buanedd gwrthrych i gyfeiriad penodol.. Ym syml, mae hyn yn golygu y bydd grymoedd anghytbwys yn achosi:
- cyflymiad
- arafiad
- newid cyfeiriad
Y berthynas rhwng y grym cydeffaith, màs y gwrthrych a chyflymiad y gwrthrych yw
\({\text{grym cydeffaith (N)}}={\text{màs (kg)}}\times{\text{cyflymiad (m/s}^{2}}{\text{)}}\)
\(\text{F}=\text{m}\times\text{a}\)
Bydd rhaid i ti allu ysgrifennu'r hafaliad hwn yn yr arholiad.
Question
Mae car yn pwyso 1,000 kg. Mae'r grym cydeffaith yn 5,000 N. Defnyddia'r triongl Fma i ganfod cyflymiad y car.
Cyflymiad = grym cydeffaith ÷ mà s
a = 5,000 N ÷ 1,000 kg = 5 m/s2
Canfod y grym cydeffaith a chyfrifo cyflymiad
I gyfrifo'r cyflymiad mae angen i ti ddod o hyd i'r grym cydeffaith er mwyn ei rannu â màs y car.
Grym cydeffaith = 4,000 N - 1,000 N = 3,000 N
\(\text{cyflymiad}=\frac{\text{grym cydeffaith}}{\text{mà s}}\)
= 3,000 N ÷ 1,000 kg
= 3 m/s2
Mae'r car cyntaf yn cyflymu oherwydd mae'r car yn symud i'r un cyfeiriad â'r grym cydeffaith. Nawr edrych ar yr ail gar.
Grym cydeffaith = -7,000 N
\(\text{cyflymiad}=\frac{\text{grym cydeffaith}}{\text{mà s}}\)
= -7,000 N ÷ 1,000 kg
= -7 m/s2
Mae'r ail gar yn Pan mae buanedd rhywbeth yn lleihau, mae’n arafu. . Mae'n symud i'r cyfeiriad dirgroes i'r grym cydeffaith.
Mae cyflymiad a màs mewn Rydyn ni’n dweud bod dau werth mewn cyfrannedd gwrthdro os yw un swm yn cynyddu a’r swm arall yn lleihau. â'i gilydd. Mae hyn yn golygu, os yw màs y cerbyd yn dyblu, bod y cyflymiad yn haneru os yw'r grym cydeffaith yn aros yn gyson.
Mae grym cydeffaith a chyflymiad mewn Rydyn ni’n dweud bod dau werth mewn cyfrannedd union os yw un swm yn cynyddu a’r swm arall yn cynyddu ar yr un gyfradd. â'i gilydd. Os yw'r grym cydeffaith yn dyblu, mae cyflymiad y cerbyd hefyd yn dyblu os yw màs y cerbyd yr un fath.
Question
Mae màs car yn 1,200 kg, ac mae ganddo injan sy'n gallu darparu grym o 6,000 N. Beth yw cyflymiad y car?
a = F ÷ m
= 6,000 N ÷ 1,200 kg
= 5 m/s2
Question
Beth yw'r grym sy'n cael ei ddatblygu mewn injan cwch cyflym os yw màs y cwch yn 300 kg a'i fod yn gallu cyflymu ar gyfradd o 1.5 m/s2.
F = m × a
= 300 kg × 1.5 m/s2
= 450 N
Question
Mewn parc thema, mae un o'r reidiau yn cynnwys modur sy'n gallu darparu grym o 3,600 N i gar teithwyr gwag, gan achosi iddo gyflymu ar 4.5 m/s2.
Beth yw màs y car?
m = F ÷ a
= 3,600 N ÷ 4.5 m/s2
= 800 kg