Buidhnean strì anns an Rìoghachd Aonaichte
Ann an taghaidhean, bidh daoine a' taghadh cò na riochdairean a tha iad ag iarraidh airson a bhith a' dèanamh cho-dhùnaidhean às an leth. 'S dòcha gum bi ceithir no còig a bhliadhnaichean eadar taghaidhean. Mar sin feumaidh dòighean eile a bhith aig daoine gus buaidh a thoirt air na riochdairean aca.
'S e buidhnean strì aon dòigh air sin a dhèanamh. 'S e buidhnean de dhaoine leis na h-aon bheachdan a th' ann am buidhnean strì. Chan eil buidhnean strì ag iarraidh cumhachd dhaibh fhèin. 'S ann a tha iad ag iarraidh buaidh a thoirt air an fheadhainn aig a bheil a' chumhachd. Bidh iad cuideachd a' brosnachadh dhaoine gu bhith a' gabhail pàirt chiallach sa phròiseas dheamocratach.
Tha mòran bhuidhnean strì anns an RA a tha ag amas air buaidh a thoirt air dèanamh cho-dhùnaidhean poilitigeach. Bidh meur Albannach air leth aig mòran de bhuidhnean strì air feadh na RA, agus bidh iad ag amas air buaidh a thoirt air Pàrlamaid na h-Alba a thaobh cuid dhe na cumhachdan tiomnaichte aca.
Ciamar a tha buidhnean strì ag obrachadh?
Bidh buidhnean strì a' cleachdadh grunn dhòighean laghail gus am beachdan a chur an cèill:
- a' cur bhileagan tro dhorsan no a' dol bho dhoras gu doras a' sireadh taic
- a' gabhail pàirt ann am fianais-dhùbhlain, caismeachdan no ralaidhean
- a' cur athchuingean air dòigh
- a' coiteachadh (a' bruidhinn gu dìreach ri) BPA no ri comhairlichean
- a' sgrìobhadh litrichean gu luchd-poilitigs no gu pàipearan-naidheachd
- a' dèanamh agallamhan a nochdas sna meadhanan (rèidio, tbh is pàipearan-naidheachd) no a' gabhail pàirt ann an iomairtean follaiseachd airson aire nam meadhanan fhaighinn.
Air sàillibh laghan ùra leithid Saorsa Fiosrachaidh, an t-eadar-lìon, lìonraidhean sòisealta agus meadhanan a tha a' cumail fiosrachadh rinn gach uair de gach latha, tha buidhnean strì mothachail air a' chumhachd a th' aca. Tha iad a' sìor fhàs proifeiseanta san dòigh anns a bheil iad ag obair.
Tha iomadh buidheann strì ann an Alba a tha a' feuchainn ri buaidh a thoirt air co-dhùnaidhean poilitigeach.
Mar eisimpleir, leis gu bheil smachd aig Alba air foghlam agus slàinte, bidh fòcas làidir aig buidhnean strì a tha an sàs anns na cùisean seo air Pàrlamaid na h-Alba oir tha poileasaidhean na h-Alba orra sin a-nis gu math eadar-dhealaichte bhon chòrr den RA. Tha buidhnean strì a tha a' còmhdach dìon no in-imrich nas buailtiche fòcas a chur air Pàrlamaid na RA far bheilear a’ dèiligeadh ri cùisean glèidhte mar sin.
Buidhnean strì air an taobh a-staigh anns an RA
Tha buidhnean strì an 'taobh a-staigh' ag obair le taic bhon riaghaltas. Bidh an riaghaltas tric a' dol thuca airson comhairle mu phoileasaidhean. Bidh iad a' conaltradh ris an riaghaltas gu cunbhalach.
Mar eisimpleir, 's e buidheann strì a th' ann an Comann Meadaigeach Bhreatainn. 'S ann ainneamh a chuireas iad fianais no caismeachd dhùbhlain air dòigh. An àite sin, 's àbhaist dhaibh an earbsa a chur ann an coinneamhan còmhla ris an Riaghaltas. Tha iad buailteach a bhith ag obair air cùl ghnothaichean agus air falbh bho na camarathan airson buaidh a thoirt air co-dhùnaidhean.
Buidhnean strì air an taobh a-muigh anns an RA
Cha bhi an riaghaltas a' cur taic ri amasan buidhnean a-muigh. Bidh na buidhnean seo tric a' cleachdadh nam meadhanan airson aire an t-sluaigh a tharraing. Am measg nam buidhnean strì air an taobh a-muigh tha Greenpeace, CND (Campaign for Nuclear Disarmament) agus Surfers Against Sewage.
Mar eisimpleir, ann an 2020 bha Marcus Rashford ag obair còmhla ri Fare Share air an iomairt #MakeTheUTurn gus ìmpidh a chur air an riaghaltas eàrlasan airson biadh-sgoile an-asgaidh a thoirt do theaghlaichean tro shaor-làithean an t-samhraidh far an robh sgoilearan ann an èis.