Ffurfio fformiwlâu ïDzig
Pan mae metelau’n adweithio ag anfetelau, mae electronGronyn isatomig yw electron, sydd â gwefr negatif a'i fàs yn ddibwys o'i gymharu â phroton a niwtron. yn cael eu trosglwyddo o’r atomau metel i’r atomau anfetel, gan ffurfio ïDzGronyn sy’n cael ei wefru’n drydanol, sy’n cael ei ffurfio pan mae moleciwl neu atom yn ennill neu'n colli electron(au).. Enw’r math hwn o gyfansoddyn yw cyfansoddyn ïDzigMae cyfansoddyn ïDzig yn digwydd pan mae ïDz negatif (atom sydd wedi ennill electron) yn cysylltu ag ïDz positif (atom sydd wedi colli electron). Mae’r ïDzԲ’n cyfnewid electronau i greu plisgyn allanol llawn..
Mae adweithiau rhwng metelau ac anfetelau’n cynnwys:
- sodiwm + clorin → sodiwm clorid
- magnesiwm + ocsigen → magnesiwm ocsid
- calsiwm + clorin → calsiwm clorid
- potasiwm + ocsigen → potasiwm ocsid
- alwminiwm + ocsigen → alwminiwm ocsid
Does dim angen manylion am sut mae ïDzԲ’n ffurfio yn y testun hwn. Yn Uned 1 mae disgwyl i ti allu defnyddio’r tabl o ïDzԲ cyffredin i ganfod yr ïDzԲ sy’n bresennol mewn cyfansoddyn ac yna llunio fformiwla’r cyfansoddyn o’r ïDzԲ.
Sodiwm clorid
- Canfod yr ïDzԲ – mae sodiwm clorid yn cynnwys ïDzԲ sodiwm (Na+) ac ïDzԲ clorid (Cl-).
- Canslo’r gwefrau – rhaid i gyfanswm gwefrPriodwedd mater sy’n achosi grym os yw e’n agos i wefr arall. Mae dau fath o wefr, sef positif a negatif. Er enghraifft, mae gwefr negatif yn achosi grym gwrthyrru ar wefr negatif gyfagos. cyfansoddyn ïDzig fod yn sero. Mae hyn yn golygu bod angen yr un nifer o wefrau positif ag o wefrau negatif. Gan fod gan y sodiwm un wefr bositif a’r clorid un wefr negatif, dim ond un o bob un sydd ei angen i ganslo’r gwefrau.
- Llunio’r fformiwla – mae angen un o bob ïDz. Mae hyn yn arwain at fformiwla o NaCl.
Weithiau mae fformiwla ïDzig yn cynnwys ïDzԲ cyfansawdd – grŵp o atomau sy’n bondio â’i gilydd, â gwefr gyffredinol.
Magnesiwm hydrocsid
- Canfod yr ïDzԲ – mae magnesiwm hydrocsid yn cynnwys ïDzԲ magnesiwm (Mg2+) ac ïDzԲ hydrocsid (OH-).
- Canslo’r gwefrau – rhaid i gyfanswm gwefr cyfansoddyn ïDzig fod yn sero. Yn yr achos hwn, mae gan fagnesiwm ddwy wefr bositif sy’n golygu bod angen dau grŵp hydrocsid i ganslo’r gwefrau’n llwyr.
- Llunio’r fformiwla – mae angen un ïDz magnesiwm a dau ïDz hydrocsid. Gan fod ïDzԲ hydrocsid wedi’u gwneud o grŵp o atomau, rhaid i ni eu rhoi nhw mewn cromfachau yn y fformiwla. Mae hyn yn arwain at fformiwla o Mg(OH)2.
Dyma ïDzԲ cyfansawdd eraill sy’n cael eu defnyddio:
- carbonad (CO32-)
- sylffad (SO42-)
- nitrad (NO3-)
- amoniwm (NH4+)
Haearn(III) ocsid
Yn gyntaf, rhaid adnabod yr ïDzԲ – mae haearn(III) ocsid yn cynnwys ïDzԲ haearn(III) (Fe3+) ac ïDzԲ ocsid (O2-).
Nesaf, rhaid canslo’r gwefrau – rhaid i gyfanswm gwefr cyfansoddyn ïDzig fod yn sero. Mae hyn yn golygu bod rhaid i ni gael yr un nifer o wefrau positif ag o wefrau negatif. Gan fod gan yr haearn dair gwefr bositif a’r ocsid ddwy wefr negatif, yr unig ffordd o ganslo’r gwefrau yw cael chwech o bob un. Mae hyn yn golygu bod angen dau ïDz haearn a thri ïDz ocsid.
Enghraifft
Yn olaf, rhaid llunio’r fformiwla – mae angen dau ïDz haearn a thri ïDz ocsid. Mae hyn yn arwain at fformiwla o Fe2O3.
Dydy gwefrau’r ïDzԲ yn fformiwla’r cyfansoddyn ddim yn cael eu hysgrifennu. Mae nifer yr ïDzԲ o bob elfen yn cael ei ysgrifennu fel rhif isysgrifLlythyren neu rif wedi’i ysgrifennu o dan y llinell. ar ôl y symbol atomig.