10/02/2006
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 345
Duration: 05:39
Litir 345: Sanndaidh MacLe貌id
Bha Sanndaidh MacLe貌id 脿 Gleann an t-Slugain a鈥 dol a mharbhadh an tuirc, air an robh Tad-Losgann mar ainm. Bha an torc m貌r is sanntach. Bha aig a h-uile teaghlach san sg矛re ri b貌 a thoirt don uachdaran airson an torc a bhiathadh. Bha an t-uachdaran a鈥 fuireach ann an Caisteal Ceann na Drochaid ann am Br脿igh Mh脿rr.
Bha Sanndaidh air taobh thall an uillt bho tholl an tuirc. Bha e tr脿th tr脿th sa mhadainn agus bha e fhathast dorch. Anns an dorchadas, chunnaic e freiceadan air b脿rr balla a鈥 chaisteil. Dh鈥檉heumadh Sanndaidh a bhith faiceallach 鈥 agus s脿mhach. Choimhead e a-steach don toll. Cha robh sgeul air an torc. Bhiodh e na chadal anns an t-saobhaidh aige. Thug an gille gr猫im air casan a鈥 chapaill-choille mhairbh a bh鈥 aige. Thilg e closach an e貌in thairis air an allt is a-steach don toll.
Th脿inig an torc a-mach 脿s an t-saobhaidh. Chaidh e gu far an robh closach a鈥 chapaill-choille. Bha Sanndaidh deiseil. Loisg e saighead air. Chaidh an t-saighead tro chridhe an tuirc agus thuit am beathach marbh. Cha do rinn e fuaim sam bith. Rinn Sanndaidh a shlighe dhachaigh agus chaidh e air ais a leabaidh.
Anns a鈥 mhadainn bha muinntir a鈥 chaisteil air bhoil. Bha an torc nimhe aig an uachdaran marbh, agus saighead na chridhe. Thachair e fo shr貌n an fhreiceadain. Bha esan anns an toll-dhubh airson a bhith dearmadach. 鈥橲 e an rud a bu mhios鈥 a bh鈥 ann gu robh d霉il air R矛gh Calum anns an sg矛re an ath-l脿. Bha an t-eagal ann gum feuchadh am boghadair air an r矛gh. Air an l脿imh eile, bha na daoine cumanta toilichte gu robh an torc marbh. Cha bhiodh aca ri b貌 a thoirt seachad don uachdaran tuilleadh.
Bha an t-uachdaran feargach. Chuir esan roimhe am boghadair a lorg. Thug e s霉il gheur air an t-saigheid a mharbh an torc. Bha na h-itean air an cur oirre ann an d貌igh sh貌nraichte. Chuir e fios mun cuairt, feuch faighinn a-mach c貌 am fleistear a bh鈥 ann, c貌 am fear a bhiodh a鈥 d猫anamh shaighdean anns an d貌igh sin. Chuir e daoine a-mach gu gach taigh airson saighdean a lorg a bha coltach ris an t猫 a mharbh Tad-Losgann. Ro chiaradh an fheasgair, thill dithis aca le Sanndaidh MacLe貌id nan cois. Thilg iad Sanndaidh don toll-dhubh.
Air an l脿rna-mh脿ireach, chaidh Sanndaidh a thoirt a-mach. Nochd e mu choinneimh an uachdarain. Mh矛nich an gille don uachdaran mar a mharbh e an torc airson b貌 a mh脿thar a sh脿bhaladh. Ach cha robh tr貌cair sam bith aig an uachdaran dha. Thuirt e ri Sanndaidh gum biodh e air a chrochadh an ath mhadainn air a鈥 chroich air Creag Choinnich.
Bha m脿thair Shanndaidh, a鈥 Bhanntrach NicLe貌id, troimh-a-ch猫ile mu na thachair. Uair is uair choirich i i fh猫in air a shon. Bha i dhen bheachd gum b鈥 ise a bu ch貌ir a bhith a鈥 dol air a鈥 chroich, seach an gille aice. Ach d猫 dh猫anadh i? Bha fios aice nach biodh tr貌cair sam bith aig an uachdaran dhi. 鈥橲 e duine cruaidh, an-iochdmhor a bh鈥 ann. Cha d猫anadh e feum sam bith dhi dhol a dh鈥檌arraidh tr貌cair bhuaithe.
Ge-t脿, bha beagan d貌chais aice, oir chuala i gu robh an r矛gh gu bhith ann an Caisteal Ceann na Drochaid an ath-l脿. Calum a鈥 Chinn Mh貌ir fh猫in. Chuir i roimhpe coinneachadh ris an r矛gh mus ruigeadh e Br脿igh Mh脿rr airson a鈥 ch霉is a mh矛neachadh dha. Agus innsidh mi dhuibh mar a chaidh dhi anns an ath Litir.
Faclan na Litreach
Abairtean na Litreach
Puing-ch脿nain na Litreach
Gn脿ths-cainnt na Litreach
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.