04/04/2003
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 196
Duration: 04:44
Litit 196: Nan NicFhionghain
An-uiridh, ann an Litir ceud, seachdad 鈥檚 a tr矛 (173), thug mi sgeulachd ghoirid dhuibh a fhuaradh bho bhoireannach ann am Bhatarsaigh 鈥 Nan NicFhionghain, Nan Eachainn Fhionnlaigh, a chaochail o chionn beagan is fichead bliadhna. Cha robh d霉il agam gun tillinn thuice cho luath, ach bha mi aig 貌raid mu a deidhinn o chionn ceala-deug, agus bu mh貌r a ch貌rd i rium. Tha mi air a bhith a鈥 smaoineachadh air Nan grunn tursan bhon uair sin.
鈥橲 e an t-Ollamh Iain MacAonghais a thug an 貌raid aig Comunn G脿idhlig Inbhir Nis, mu dheidhinn cuid de na seanfhaclan is gn脿thsan-cainnt a chl脿r daoine ann an c貌mhraidhean le Nan. Bha Iain e貌lach oirre agus chruthaich e dealbh don luchd-猫isteachd de bhoireannach laghach coibhneil aig an robh st貌ras a bha m貌r is beartach, ach a bha a鈥 buntainn ri farsaingeachd saoghal nan Gaidheal. Ged a bha i a鈥 fuireach air eilean iomallach, bha a cridhe aig cridhe na Gaidhealtachd.
Dh鈥檌nnis Iain grunn de na seanfhaclan aice a th鈥 air cl脿ran ann an Sgoil E貌lais na h-Alba, ach chan eil iad air an cur ri ch猫ile fhathast mar chruinneachadh ceart. 鈥橲 d貌cha gun tachair sin uaireigin mar ph脿irt dhen phroiseact ris an canar Tobar an Dualchais, a tha a鈥 cur seann stuth mar sin ann an cruth diodsaideach.
Ach an-dr脿sta, bu mhath leam st貌iridh beag laghach eile aig Nan aithris dhuibh, ged a tha mi air a dh猫anamh beagan nas s矛mplidhe. 鈥橲 ann mu dheidhinn bodach is cailleach anns an Eilean Sgitheanach a tha e. Bha am bodach a鈥 call a chuimhne ach bha e cho brogail 鈥檚 gun rachadh e don mhonadh a h-uile l脿. Co-dhi霉, l脿 a bha seo, agus e a鈥 tilleadh 脿s a鈥 mhonadh, lorg am bodach sporan air an talamh. Bha e l脿n notaichean.
Nuair a r脿inig e an taigh aige, chaith e an sporan a sm霉r na m貌nadh, agus cha do smaoinich e air tuilleadh, oir bha e a鈥 call a chuimhne. Cha do leig a鈥 chailleach oirre gun robh i a鈥 faicinn dad 脿s an rathad, ach d猫 rinn i l脿rna-mh脿ireach ach fhuair i leabhar beag agus chuir i am bodach dha sgoil c貌mhla ris na gillean 貌ga.
An ceann deannan l脿ithean as d猫idh sin, c貌 th脿inig mun cuairt ach am b脿illidh. Thachair e ris a鈥 bhodach agus thuirt e ris, 鈥淎n l脿 a bha mi a鈥 togail a鈥 mh脿il mu dheireadh, chaill mi sporan.鈥
鈥淥,鈥 ars鈥 am bodach, 鈥渇huair mise sporan.鈥 Bha e a鈥 tighinn gu chuimhne mar a lorg e e.
鈥淥, an d鈥 fhuair?鈥 ars鈥 am b脿illidh. 鈥淒猫 rinn thu leis?鈥
鈥淐ha do rinn mi ach a chaitheamh ann am sm霉r na m貌nadh,鈥 ars鈥 am bodach.
鈥淯ill, ma th脿,鈥 ars鈥 am b脿illidh, 鈥渢ha e an sin fhathast.鈥
鈥淭ha,鈥 ars鈥 am bodach, 鈥渢ha mi cinnteach gu bheil.鈥
Chaidh am bodach dhachaigh c貌mhla ris a鈥 bh脿illidh agus th貌isich iad air r霉ileach sm霉r na m貌nadh. Ach, ged a bhiodh iad a鈥 r霉ileach fhathast chan fhaigheadh iad an sporan. Thionndaidh am b脿illidh ris a鈥 bhodach agus thuirt e ris, 鈥淐貌 l脿 a fhuair thu an sporan?鈥
鈥淎n l脿 mun deach mi dha sgoil,鈥 thuirt am bodach.
鈥淥 Mhic an 脌nraidh!鈥 ars鈥 am b脿illidh, 鈥渁n l脿 mun deach thusa dha sgoil, cha do rugadh mise an uair sin no fad鈥 as a dh猫idh.鈥
Dh鈥檉halbh am b脿illidh is cha d鈥 fhuair e sporan no dad eile. Bha an sporan agus an t-airgead aig a鈥 chaillich, ge brith gu d猫 mar a chosg i e.
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing-ghr脿mair na seachdaine
Gn脿ths-cainnt na seachdaine
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.