04/07/2003
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 209
Duration: 04:40
Litir 209: Cead Deireannach nam Beann
Ged tha mo cheann air liathadh,
鈥橲 mo chiabhagan air tanachadh,
鈥橲 tric a leig mi mial-ch霉
ri fear fiadhaich, ceannartach:
Ged bu toigh leam riamh iad,
鈥橲 ged fhaicinn air an t-sliabh iad,
Cha t猫id mi nis gan iarraidh
On chaill mi trian na h-analach.
Halo a-rithist. Beagan b脿rdachd airson toiseach na Litreach an t-seachdain-sa. Ach chan ann orm fh矛n a tha i a-mach! Cha do chaill mi trian mo h-analach fhathast!
A bheil sibh ga h-aithneachadh? Tha i 脿s an d脿n ainmeil Cead Deireannach nam Beann, le Donnchadh B脿n Mac an t-Saoir, anns a bheil Donnchadh a鈥 leigeil soraidh leis a鈥 bheinn a rinn e ainmeil na bh脿rdachd 鈥 Beinn D貌rain, faisg air Taigh an Droma. Tha Slighe Taobh an Iar na Gaidhealtachd a鈥 dol seachad air a鈥 bheinn. Ach feumaidh mi aideachadh gu robh an l脿 san robh mise anns an sg矛re sin ro theth airson a鈥 bheinn a dh矛readh. Uill, 鈥檚 e sin mo leisgeul, co-dhi霉!
Aig deireadh an l脿 sin, r脿inig mi Drochaid Urchaidh, baile beag ann an sealladh Beinn D貌rain. 鈥橲 e 脿ite annasach a th鈥 ann oir, a bharrachd air 脿iteachan-fuirich, cha mh貌r gu bheil dad eile ann. Agus buinidh a h-uile duine a tha ag obair anns an taigh-seinnse do dh鈥橝str脿ilia. Mar sin, chuir e iongnadh orm, nuair a chaidh mi ann airson pinnt, gun cuala mi abairt Gh脿idhlig 鈥 air a l矛bhrigeadh ann an guth m貌r.
鈥淪uidh air do th貌n!鈥 ars鈥 an guth, agus choimhead mi a-null don 脿ite 脿s an t脿inig e. Bha mi a鈥 smaoineachadh gu robh cuideigin gam aithneachadh is gu robh e a鈥 dol a thabhann deoch dhomh! Ach cha robh. Gu dearbh, cha robh an duine 鈥 fear a bha eadar ceathrad is leth-cheud bliadhna a dh鈥檃ois 鈥 eadhon a鈥 coimhead orm. 鈥淪uidh air do th貌n!鈥 thuirt e a-rithist. Bha e a鈥 coimhead air duine a bha ri thaobh. Agus bha am fear eile na shuidhe mu thr脿th.
Thuirt am fear na dearbh fhaclan a-rithist, ach lean e air ann am Beurla. 鈥淪uidh air do th貌n! That means sit down. And, if we say it to a Mull-man, we say 鈥楽uidh air do th貌n, a Mhuilich!鈥欌 Cha b鈥 e Muileach ris an robh e a鈥 bruidhinn ge-t脿, ach Sasannach. Uill, bu ch貌ir dhomh ghluasad air falbh gus nach robh mi ann an claisneachd a鈥 ch貌mhraidh, ach cha b鈥 urrainn dhomh. Bidh a鈥 Gh脿idhlig gam tharraing ga h-ionnsaigh an-c貌mhnaidh. Bha mi d矛reach a鈥 dol a r脿dh rudeigin nuair a chuala mi guth eile air c霉l a鈥 chunntair 鈥 鈥淕idday, can I get you anything鈥.?鈥
Cha do bhruidhinn mi ris a鈥 Ghaidheal an uair sin, ach shaoil mi gum faighinn facal air na b鈥 fhaide dhen fheasgar. Ghabh mi an deoch a-muigh leis cho math 鈥檚 a bha an t-s矛de agus, as deidh greis, thill mi a-steach agus bha fear 霉r ri taobh a鈥 Ghaidheil. Sasannach eile. Agus ghabh mi iongnadh nuair a chuala mi an c貌mhradh.
鈥淪uidh air do th貌n, a Mhuilich!鈥 Shaoil mi gur d貌cha nach bu ch貌ir dhomh leigeil air gu robh G脿idhlig agam!
Is iomadh trup a shuidh Donnchadh B脿n air a th貌n air Beinn D貌rain, tha mi cinnteach. Agus bu toigh leam ur f脿gail an t-seachdain seo le faclan br猫agha mun sg矛re sin 鈥 an rann mu dheireadh 脿 Cead Deireannach nam Beann.
Mo shoraidh leis na fr矛thean
O 鈥檚 m矛orbhailteach na beannan iad,
Le biolair uaine is f矛or-uisg鈥,
Deoch uasal, r矛omhach, cheanalta:
Na bl脿ran a tha pr矛seil,
鈥橲 na f脿saichean tha l矛onmhor,
O 鈥檚 脿ite a leig mi dhiom iad,
Gu br脿th mo mh矛le beannachd leo鈥!
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing-ghr脿mair na seachdaine
Gn脿ths-cainnt na seachdaine
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.