Â鶹ԼÅÄ

Roedd Iwan Llwyd yn 33 mlwydd oed pan enillodd y Goron yng Nghwm Rhymni am gasgliad o gerddi y disgrifiodd y beirniad Alan Llwyd nhw fel 'campwaith' sy'n 'ychwanegiad sylweddol at gyfoeth ein barddoniaeth gyfoes'.

Roedd Alan Llwyd yn traddodi yn y seremoni ar ran ei gydfeirniaid, Geraint Bowen a T. James Jones.

Testun y gystadleuaeth oedd casgliad o gerddi ar y testun 'Gwreichion' ac meddai Alan Llwyd amdanynt: "Mae Iwan Llwyd yn mynd â ni yn ôl i flasu eto y chwerwder a'r siom a brofwyd un mlynedd ar ddeg ynghynt wedi i Gymru droi ei chefn ar Ddatganoli.

"Yn ei gerdd 'Hendref' mae'n rhoi disgrifiad perffaith o warth 1979: 'Mawrth y gwrthod a'r gwerthu'; ond wedi ystyried y brwydrau i warchod Cymreictod yn yr wythdegau, mae'r bardd yn gweld fod gobaith o hyd. Yn y cerddi hyn y mae Iwan Llwyd yn ceisio canu'r genedl yn ôl i'w bodolaeth. 'Roedd angen cenedl newydd arnom ar ôl claddu'r hen genedl yng nghynhebrwng y cynllun o blaid Datganoli."

Dafydd Rowlands sy'n cyfarch y bardd coronog yn rymus ar ddiwedd y seremoni yn y clip hwn.

Y tu ôl i Iwan Llwyd yr oedd Robin Llwyd ab Owain ac Einir Jones.

Bu yn 52 oed ym mis Mai 2010.

Am fwy o wybodaeth am Eisteddfod Cwm Rhymni 1990, ewch i .

Cafodd barn Iwan Llwyd ei hystyried wrth feirniadu cerddi'r Goron eleni.