Main content

Alan Llwyd, Cofio Leighton

Cerdd gan fardd y mis Radio Cymru, Alan Llwyd er cof am Leighton James

Pan glywais am dy farwolaeth,

er imi dy weld yn chwarae lawer gwaith,

aeth fy meddwl yn ôl

i un gêm arbennig iawn:

gêm gyntaf un yr Elyrch yn yr Adran Gyntaf,

a ninnau wrthi

yn chwifio baneri ein dyrchafiad

o adran is.

Gêm hanesyddol oedd honno,

prynhawn Sadwrn olaf Awst

dair blynedd a deugain yn ôl,

a ninnau’n chwarae yn erbyn Leeds,

un o’r timau gorau, un o gewri

byd y bêl ar y pryd,

y Goliath hwn a gâi fuddugoliaeth hawdd

ar ein Dafydd newydd ni,

neu felly y tybiem.

Prynhawn meddwol oedd hwnnw:

roedd y dorf ar dân,

a’n llafarganu yn treiddio trwy holl Forgannwg,

yn atsain nes cyrraedd Leeds;

a digwyddodd gwyrth,

ni a enillodd o bum gôl i un:

Y cawr ar lawr a Dafydd wedi ei falurio,

a pheniad oedd ei ffon dafl.

Ti oedd y seren:

ti oedd y tu ôl i rai o’r goliau:

dwywaith y croesaist y bêl

i Latchford gyrraedd ei darged, deirgwaith i gyd.

Yn union dri a deugain

Awst yn ôl fe’n gwefreiddiaist ni,

ti a thîm Abertawe

yn rhoi dinas ar dân.

Mae’r Fetsh wedi mynd erbyn hyn;

meinciau a pharc sydd yno mwy yn coffáu

maes chwarae’r Elyrch gynt;

mae’r llafarganu wedi distewi yn stond;

mae’r sloganau a’r llumanau wedi mynd;

mae cliciadau’r clwydi a’r cloc i gyd wedi mynd;

mae’r trafod mawr, mae’r tyrfâu wedi mynd,

ac mae Leighton ei hun wedi mynd.

Erbyn hyn mae gan yr Elyrch stadiwm newydd,

ond ’dyw’r cyffro ddim yno mwy.

Chwiliais am hanes y gêm ar y we

a chael fideo yno ohoni,

fideo o’r gêm fythgofiadwy

honno un prynhawn heulog o haf,

ac am ychydig eiliadau,

siwrneiais am yn ôl mewn amser nes ymuno eilwaith

â’r dorf ar y dydd.

Ac wrth wylio’r fideo o’r Fetsh

ar y prynhawn tanbaid hwnnw,

caf eto dy wylio di

yn chwarae’r gêm, yn ochor-gamu,

yn siwglo â’r bêl, yn dangos dy sgiliau i’r byd,

yn driblo o hyd â’r bêl hon,

y bêl hon sydd eto o’n blaenau,

a chaf innau, am ychydig funudau, fy ieuenctid yn ôl.

A bellach mae’r gêm hanesyddol honno,

y gêm chwedlonol honno erbyn hyn,

ar gael o hyd

y tu mewn i amser ac allan o amser,

ac rwyt tithau, Leighton,

yn dal i gynhyrfu’r dorf

ar fideo’r cyfrifiadur.

Dyddiad Rhyddhau:

Hyd:

2 o funudau