17/06/2005
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 311
Duration: 05:40
Litir 311: Sgoltaidh farmad na creagan
An cuala sibh a-riamh an seanfhacal 鈥淪goltaidh farmad na creagan鈥? Sgoltaidh farmad na creagan. Anns an leabhar The Gaelic Otherworld, tha Iain MacGriogair Caimbeul ag innse dhuinn mu thachartas a tha a鈥 dearbhadh an t-seanfhacail. Bha fear ann a bha gu math d矛cheallach. Bhiodh e a鈥 d猫anamh is a鈥 reic barrachd c脿ise na duine sam bith eile anns a鈥 choimhearsnachd. 鈥橲 ann tric a bhiodh e a鈥 coiseachd seachad air taighean a n脿baidhean air an rathad gu margaidh, le c脿bag ann am poca air a dhruim. 鈥橲 e c脿bag cnap m貌r cruinn c脿ise. Bhiodh na n脿baidhean l脿n farmaid, a r猫ir choltais, oir cha robh c脿bagan mar sin acasan.
L脿 a bha seo, bha fear na c脿baig a鈥 coiseachd seachad air taighean a n脿baidhean. Ach an 脿ite c脿bag, bha clach-mhuilinn ann am poca air a dhruim. Bha na n脿baidhean a鈥 coimhead air le farmad, agus iad a鈥 smaoineachadh gu robh c脿bag eile aige. Cha robh fios acasan gur e clach, seach c脿ise, a bha anns a鈥 phoca.
Nuair a r脿inig an duine a鈥 mhargaidh, dh鈥檉hosgail e am poca. Ach d猫 lorg e? Bha a鈥 chlach-mhuilinn air a briseadh ann an d脿 ph矛os. Bha i air a sgoltadh. A r猫ir a鈥 Chaimbeulaich, bha sin a鈥 dearbhadh na f矛rinne anns an t-seanfhacal. Sgoltaidh farmad na creagan.
Ged a rugadh Iain MacGriogair Caimbeul anns an Apainn, bha e na mhinistear ann an Tiriodh, agus 鈥檚 ann anns an eilean sin a fhuair e cuid mhath dhen bheul-aithris a chruinnich e. Bha e anns an eilean nuair a bha muinntir na G脿idhealtachd an s脿s ann an str矛 airson c貌raichean fearainn agus cha robh c霉isean buileach s矛theil. Eadhon nuair a bha Achd na Croitearachd air a cur an gn矛omh, bha cuid m矛-thoilichte. B鈥 iad sin na coitearan 鈥 na daoine aig nach robh c貌raichean air an fhearann.
Nuair a chuala coitearan Thiriodh gun d鈥 fhuair croitear tuathanas math air m脿l, bha iad feargach. Chuir iad stad air a鈥 chroitear bho bhith a鈥 cur stoc air an fhearann. Chuir na h-霉ghdarrasan feachd bheag de phoilis gu ruige Tiriodh, ach chuir muinntir an 脿ite stad orra.
An d猫idh sin, chaidh feachd mh貌r de cheithir cheud duine a chur ann, feuch na coitearan a chur an gr猫im. Am measg sin bha d脿 cheud gu leth saighdear-mara. Chuir na p脿ipearan-naidheachd luchd-aithris don eilean cuideachd. Air an l脿 mu dheireadh dhen Iuchar 鈥 鈥檚 e Disathairne a bh鈥 ann 鈥 choisich na saighdearan timcheall an eilein, ach cha robh muinntir an 脿ite de貌nach innse dhaibh c貌 na daoine a bha a鈥 briseadh an lagh. Thuirt fear-aithris an Scotsman ris an luchd-aithris eile gum bu ch貌ir dhaibh uile fuireach gu Diluain airson an aithrisean a chur gu t矛r-m貌r. Cha bu ch貌ir dhaibh an t-S脿baid a bhriseadh.
Ach gu h-os 矛osal, chuir e fh猫in calman gu t矛r-m貌r le aithris sgr矛obhte mun a h-uile dad a thachair. Ach cha d鈥 fhuair an calman fada. Chuir sgaoth de dh鈥檉haoileagan stad air agus thill e a Thiriodh. Bha duilleagan fear an Scotsman air an sgaoileadh air feadh an eilein, agus tha e coltach gun do ch貌rd sin gu m貌r ri muinntir an 脿ite.
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing-ch脿nain na seachdaine
Seanfhacal na seachdaine
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.