08/12/2006
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 388
Duration: 05:24
Litir 388: Sgoil Gh脿idhlig Ghlaschu
Bha mi ann an 脿ite an latha eile 鈥 ann an Alba 鈥 a thug toileachas m貌r dhomh. 脌ite spaideil far an robh coltas ann gu robh clann a鈥 faighinn deagh oideachadh. Bhruidhinn mi d脿 ch脿nan fhad 鈥檚 a bha mi ann, agus cha robh Beurla nam measg. Bhruidhinn mi G脿idhlig agus Fraingis. Bha mi ann an Sgoil Gh脿idhlig Ghlaschu.
Thug e 霉ine, ach tha 脿rd-sgoil fa leth againn a-nise far a bheil na sgoilearan a鈥 faighinn m貌ran dhen teagasg tro Gh脿idhlig. 鈥橲 e G脿idhlig pr矛omh ch脿nan na sgoile. Nuair a th脿inig clann do dh鈥檕ifis na sgoile fhad 鈥檚 a bha mi ann, 鈥檚 e G脿idhlig a bha iad a鈥 bruidhinn gu si霉bhlach ri muinntir na h-oifis. 鈥橲 ann mar sin a bu ch貌ir c霉isean a bhith ann am m貌ran sgoiltean ann an Alba.
Tha seo a鈥 tachairt ann am baile m貌r air a鈥 Ghalltachd an 脿ite air a鈥 Gh脿idhealtachd. Tha Comhairle Baile Ghlaschu air a bhith de貌nach an ceum sin a ghabhail, agus m矛le meal an naidheachd orra. Bu ch貌ir do chomhairlean eile ann an Alba, gu seachd 脿raidh anns na h-Eileanan Siar, an eisimpleir a leantainn.
Ach a bheil e annasach gu bheil an leasachadh seo a鈥 dol air adhart ann am baile m貌r? 鈥橲 d貌cha nach eil e annasach idir. 鈥橲 d貌cha gu bheil sinn a鈥 faicinn atharrachadh a鈥 tighinn air suidheachadh na G脿idhlig a-rithist, agus an c脿nan a鈥 d猫anamh adhartas anns na bailtean m貌ra, fhad 鈥檚 a tha i a鈥 cr矛onadh air an d霉thaich. Agus bu ch貌ir dhuinn cuimhneachadh gu bheil na m矛ltean de luchd na G脿idhlig air a bhith ann an Glaschu bho chionn fhada.
Chan eil Glaschu leis fh猫in anns an d貌igh sin ann an saoghal farsaing nan G脿idheal. Bha mi a鈥 leughadh leabhar mu eachdraidh G脿idhlig na h-脠ireann ann am Beal Feirste o chionn ghoirid. Bha e inntinneach dhomh gu robh coimhearsnachd de luchd-labhairt a鈥 ch脿nain anns a鈥 bhaile sin anns an naoidheamh linn deug. Agus 鈥檚 e an aon dualchainnt a bh鈥 aca.
鈥橲 e na Fadgies a chainte riutha. Th脿inig am facal sin bho Ph谩id铆 鈥 an t-ainm Paddy anns an tuiseal ghairmeach. Bhuineadh na G脿idheil sin do bhaile beag air bruach Loch Cairlinn, loch mara gu deas air Beal Feirste. 鈥橲 e 脫 M茅ith an t-ainm air a鈥 bhaile. Chaidh m貌ran dhiubh a Bheal Feirste a dh鈥檉huireach anns na seachdadan is ochdadan dhen naoidheamh linn deug. 鈥橲 e luchd-malairt a bh鈥 annta. Bhiodh iad a鈥 reic 猫isg is glasraich is m貌ran rudan eile. Bha iad a鈥 fuireach anns an aon sg矛re dhen bhaile agus is iongantach mura robh iad a鈥 labhairt ri ch猫ile ann an G脿idhlig na h-脠ireann a鈥 chuid a bu mhotha dhen 霉ine.
Chan e mh脿in gun robh Gaeilge aca a bha cudromach, ach gu robh an dualchas co-cheangailte ris a鈥 ch脿nan anns an d霉thaich dham buineadh iad gu math l脿idir. Dh鈥檌onnsaich Se谩n Mac Maol谩in m貌ran de a chuid Gaeilge bhuapa, agus rinn esan t貌rr airson a鈥 ch脿nain ann am Beal Feirste aig toiseach an fhicheadamh linn.
Chaidh coimhearsnachd nam Fadgies a chur ma sgaoil anns na naochadan dhen naoidheamh linn deug, nuair a chaidh Oifis Mh貌r a鈥 Phuist a thogail far an robh iad a鈥 fuireach. Agus an-diugh, fhad 鈥檚 a tha G脿idhlig na h-脠ireann a鈥 f脿s nas l脿idire ann am Beal Feirste, tha i an 矛re mhath air a dhol a b矛th anns a鈥 bhaile bheag on t脿inig iad 鈥 脫 M茅ith. Tha mi an d貌chas nach bi cuideigin, an ceann leth-cheud bliadhna, a鈥 sgr矛obhadh an dearbh rud mu Ghlaschu agus na h-Eileanan Siar.
Faclan na Litreach
Abairtean na Litreach
Puing-ch脿nain na Litreach
Gn脿ths-cainnt na Litreach
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.