Â鶹ԼÅÄ

Mae cwmni gafodd ei sefydlu i addysgu plant cynradd am hanes Cymru yn mynd o nerth i nerth wrth iddo ddathlu ei ben-blwydd yn bump oed.

Ym mis Medi 2013 cafodd sioe newydd ei pherfformio am y tro cyntaf wrth i'r Arglwydd Rhys - Arwr y Deheubarth - ddiddanu disgyblion Ysgol Bro Brynach yn Sir Gâr.

Dyma oedd dechrau'r daith i Eleri Twynog Davies, wrth iddi sefydlu Mewn Cymeriad - sioeau un dyn neu ddynes sy'n cyflwyno hanes Cymru i blant oed cynradd.

Mae'r cwmni wedi datblygu'n sylweddol yn ystod y pum mlynedd ddiwethaf, gyda 20 o sioeau bellach ym mhortffolio'r cwmni a thua chant o berfformiadau'n cael eu cynnal pob mis.

Mae Ms Davies yn amcangyfrif bod tua 100,000 o blant wedi gweld eu sioeau bellach.

Yn ôl Ms Davies, mae'r ymateb wedi bod yn rhagorol, ac yn profi bod gwir angen y ddarpariaeth ar gyfer disgyblion cynradd.

Dywedodd ei bod hi wedi gadaelyr ysgol ar ôl astudio Hanes Safon Uwch heb lawer o wybodaeth am hanes Cymru.

Roedd hi'n teimlo "bod y bwlch yn dal yna" ar y pryd, ac iddi sefydlu Mewn Cymeriad oherwydd hynny.

Mae'n teimlo bellach iddi brofi'r bwlch hynny oherwydd "y galw sydd wedi bod am y sioeau".

Yn ôl un o'r actorion sy'n llwyfannu'r sioeau, Anwen Carlisle, mae'n "brofiad hollol wahanol i fod ar lwyfan".

"Chi yng nghanol y plant, chi'n gofyn i'r plant ymateb, heb sôn am y cymryd rhan," meddai.

Ychwanegodd ei bod hi'n teithio i bob cwr o Gymru, gan ymweld â llefydd anghysbell, lle nad oes theatr.

"Mae'r plant yma'n medru cael y profiad theatr, fel mae plant mewn trefi a dinasoedd yn cael yn amlach o bosib," meddai Ms Carlisle.

Yn ogystal â'r Ail Ryfel Byd a'r Arglwydd Rhys, gall plant ddysgu am Buddug, Brenhines y Brwydro, Barti Ddu, Cnaf Cyfrwys y Caribi, Hedd Wyn, Harri Tudur a mwy.

"Mae'r sioeau yn cynnig dehongliad unigryw a byw o'n hanes ynghyd â'r cyfle i ryngweithio" meddai Ms Davies.

"Mae'r cyfuniad o ffaith a chwarae, dychymyg a rhesymu yn hanfodol."

Yn 2015, comisiynwyd cwricwlwm newydd yn dilyn Adroddiad Donaldson i ddyfodol addysg yng Nghymru.

Mae sioeau Mewn Cymeriad yn cyd-fynd ag amcanion craidd y cwricwlwm hwnnw, gyda'r elfen o ddysgu trwy brofiad yn rhan ganolog ohonynt.