Â鶹ԼÅÄ

Mae Gweinidog y Gymraeg, Eluned Morgan wedi cadarnhau ei bod hi eisiau ymuno yn y ras ar gyfer arweinyddiaeth Llafur Cymru, er iddi fethu â chael cefnogaeth gan aelodau Cynulliad eraill y blaid hyd yma.

Dywedodd mai hi oedd yr ymgeisydd oedd yn cynrychioli newid yn yr etholiad i olynu Carwyn Jones.

Ond dyw hi ddim yn credu bod rhaid i'r arweinydd newydd fedru siarad Cymraeg, gan "na fyddai hynny'n deg ar y boblogaeth".

Yn wahanol i'w gwrthwynebwyr, a , does ganddi'r un AC arall yn ei chefnogi'n gyhoeddus.

Mae angen enwebiadau gan bum aelod arall er mwyn sefyll fel ymgeisydd.

Dim ond Mr Drakeford, yr Ysgrifennydd Cyllid, sydd â digon o gefnogaeth ar hyn o bryd.

"Dwi'n meddwl bydde fi'n yn yr un math o sefyllfa a Mark Drakeford - felly centre left. Mae hwnna'n safbwynt dwi wedi cael erioed," meddai Ms Morgan.

Dywedodd hefyd y byddai tyfu'r economi er mwyn trechu tlodi yn rhan ganolog o'i hymgyrch.

Fe ddywedodd Ms Morgan, sy'n aelod o DÅ·'r Arglwyddi a chyn-aelod o Senedd Ewrop, nad oedd hi wedi gofyn i ACau ei henwebu.

Mae'r etholiad yn gyfle i Lafur adnewyddu yn dilyn bron 20 mlynedd wrth y llyw, meddai.

Ar raglen y Post Cyntaf fore Mawrth dywedodd Ms Morgan: "Rwy'n aelod newydd i'r Cynulliad ond mae gen i lot fawr o brofiad y tu hwnt i'r Bae.

"Dwi'n credu fod e'n bwysig bo fi'n gallu dod â'r profiad yna o Senedd Ewrop...o Dŷ'r Arglwyddi.

"Y prif beth fydd yn wynebu ni yn y blynyddoedd nesa' yw Brexit, ac mae'r 15 mlynedd fues i ym Mrwsel yn golygu bo fi â dealltwriaeth o'r effaith mae e'n mynd i gael ar economi Cymru."

Ond pan ofynnwyd iddi a oes angen i'r arweinydd, sef y prif weinidog, fedru siarad Cymraeg ei hateb oedd: "Na dwi ddim yn meddwl bod e'n angenrheidiol.

"Bydde fe'n help wrth gwrs, ond ddim yn angenrheidiol.

"Dwi'n meddwl ein bod ni'n wlad lle mae 80% o'r bobl ddim yn siarad Cymraeg, a dwi'n meddwl bydde hynny'n cyfyngu ar nifer y bobl fydde'n gallu rhoi eu henwau ymlaen.

"Dwi ddim yn meddwl bydde hynny'n deg ar y boblogaeth."

Ym mis Ebrill fe wnaeth Ms Morgan ofyn i aelodau cyffredin y blaid rannu eu syniadau ar gyfer polisïau.

Bydd yr ymateb i'w gwahoddiad yn helpu ffurfio "maniffesto'r bobl", meddai Ms Morgan, gan ychwanegu: "Ar y sail yna fe fyddaf yn gofyn am gefnogaeth ffurfiol gan aelodau Cynulliad eraill cyn diwedd yr haf."

Dywedodd Ms Morgan hefyd y dylai Llafur Cymru newid y ffordd mae'n ethol arweinwyr.

Dan reolau coleg etholiadol y blaid, mae'n bosib bydd yr enillydd yn cael ei ethol heb fwyafrif o bleidleisiau gan aelodau cyffredin.

Mae gwrthwynebwyr i'r system yma - gan gynnwys Mr Drakeford - eisiau i Lafur Cymru defnyddio'r drefn un bleidlais i bob aelod, fel sydd wedi digwydd mewn etholiadau'r blaid ar lefel Prydeinig ers 2015.

Dywedodd Ms Morgan y dylai Llafur Cymru wneud yr un peth, ond bod angen gwarchod llais yr undebau llafur o fewn y drefn newydd.