Â鶹ԼÅÄ

Explore the Â鶹ԼÅÄ
Mae’r dudalen yma wedi cael ei harchifo ac nid yw’n cael ei diweddaru bellach. Mwy am dudalennau sydd wedi eu harchifo.

LLUN
17eg Tachwedd 2014
Hygyrchedd
Geiriau Yn Unig
Hanes Lleol

Â鶹ԼÅÄ Â鶹ԼÅÄpage
Â鶹ԼÅÄ Cymru
Â鶹ԼÅÄ Lleol

CymruGoOrGoDdCanolDeOrDeDd
»

Gogledd Orllewin

Newyddion Lleol

Chwaraeon

Tywydd / Teithio

Digwyddiadau

Papurau Bro

Cerddoriaeth

Oriel yr Enwogion

Trefi a Phentrefi

Awyr Agored

Hanes

Lluniau

Gwefannau lleol

Eich Llais Chi

Â鶹ԼÅÄ Vocab
OFF / I FFWRDD
» Turn ON
Troi YMLAEN
» What is VOCAB? Beth yw GEIRFA?
Ìý

Ymateb

Cymorth

Wedi mwynhau'r ddalen hon?
Anfonwch hyn at gyfaill!

Ìý
Mr a Mrs JP Owen Ar y tir
O weithio gyda'r land girls i wylio fflamau Lerpwl dros y dŵr, dyma atgofion Mr a Mrs JP Owen o Lanrwst o weithio ar y tir adeg y rhyfel.

Mr Owen
"Roeddwn yn gweithio ar y tir yn codi bwyd yn Eglwys Bach yn ystod y rhyfel.

Roedd yn adeg prysur iawn - pawb yn troi gan ddefnyddio'r ceffylau a hynny'n job arw, yn wahanol i rŵan.

Mi ddaru rhai o'r bomiau ddisgyn ryw dair milltir o Eglwys Bach - alla i ddim dweud pam, ond dwi'n cofio tri twll mawr, mwy na'r stafell 'ma.

Dwi hefyd yn cofio'r land girls wrth gwrs. Roedden nhw'n byw mewn hostel yn Bodnant. Genod o'r trefi mawr yn Lloegr oedden nhw, ond mi oedden nhw'n dŵad i arfer efo ni, arfer efo hel tatws, cario'r ŷd, er, doedden nhw ddim yn gwybod lot i gychwyn. Ond ddaru nhw ddŵad i fedru gweithio'n dda - fysen ni byth wedi codi bwyd hebddyn nhw.

Ond roedd na'n dal rations. Dwi'n cofio rhai yn dod i fyny o'r trefi, eisiau rhywbeth i'w fwyta. Un stori dwi'n ei chofio ydy Sais yn dod i holi am ŵyau i'r ffermydd. Dyma geiliog yn croesi'r hewl, fel 'na, a dyma fo'n gofyn i ni wasgu'r ceiliog i gael wŷ i'w ginio - mae hynny'n ffaith! Doedden ni ddim yn cael rhoi wyau wrth gwrs, er roedden ni'n medru rhoi rhyw gwningen bach weithiau.

Roeddwn i yn yr Â鶹ԼÅÄ Guard. Mi fydden ni'n cael ein dysgu sut i saethu, wedyn cael ein gyrru i ryw hen le i wylio allan am y Germans ond ddaethon nhw ddim."

Mrs TJ WilliamsMrs Owen
"Roeddwn i yn dod o Wytherin ac mi adewais yr ysgol y flwyddyn wnaeth y rhyfel dorri - dwi'n cofio awyrenau'r Germans yn croesi dros y fferm ar eu ffordd i Lerpwl - roedden ni'n gallu dallt y gwahaniaeth rhwng eu sŵn nhw a'r RAF.

Roedden ni hefyd yn gallu clywed y gynnau'n saethu yn Lerpwl a byddai ein tÅ· yn ysgwyd weithiau efo'r bomio draw fanno.

Ddaru nhw ollwng bom ar y mynydd tu draw i ni unwaith ym mis Awst, er 'dwi ddim yn cofio pa flwyddyn. Mi ddaru cannoedd o bobl gerdded i fyny i weld yr olew a'r tameidiau o fomiau dros y mynydd. Wedyn yn y gaeaf, mi ddaethon nhw nôl o gollwng 'chwaneg yn yr un fan yn union - maen nhw'n dweud fod 'na ryw air pocket yna, a bod yn rhaid i'r bomwyr wagio eu llwyth neu ddod lawr.

Roedd 'na blackout hefyd wrth gwrs. Roedd yn rhaid i ni guddio hanner golau'r beic gyda phapur llwyd.

Doedd o ddim yn bosib i weld dim ar y fferm chwaith, yn enwedig yn y gaeaf. Doedd na ddim letric yr adeg honno ac roedd yn beryg mynd allan efo lamp i weld yr anifeiliaid gyda'r nos."



Lleol i Mi
Radio Cymru
Ffilmiau


About the Â鶹ԼÅÄ | Help | Terms of Use | Privacy & Cookies Policy
Ìý