Â鶹ԼÅÄ

The Passion, sioe olaf blwyddyn gyntaf National Theatre Wales oedd cynhyrchiad hiraf, mwyaf mentrus a mwyaf uchelgeisiol y cwmni gan barhau'n ddi-stop am dri diwrnod o ben bore Gwener y Groglith tan yn hwyr nos Sul y Pasg.

Roedd y cynhyrchiad, a grëwyd ar y cyd â chwmni theatr WildWorks ac a gyfarwyddwyd gan Michael Sheen, yn adfer traddodiad drama'r dioddefaint gan ddod â'r theatr i strydoedd, siopau, clwb cymdeithasol a thraeth Port Talbot.

Cynnwrf a brwdfrydedd

Efallai mai rhan Michael Sheen yn y cynhyrchiad oedd wedi denu sylw'r cyfryngau, ond o'r eiliad y cerddais i Ganolfan Siopau Aberafan ar y prynhawn Sadwrn, roedd y cynnwrf a'r brwdfrydedd ymysg pobl gyffredin y dref yn gwbl amlwg.

A chynhyrchiad pobl Port Talbot oedd The Passion: y corau, y grwpiau dawns a gymnasteg, y bandiau pres, plant ysgol a cherddorion a chantorion lleol a gymrodd ran a'r rhieni a ddaeth i wylio eu plant yn perfformio a'r bobl hynny a wyliodd wrth wneud eu siopa.

Roedd The Passion yn gyfle i drigolion ac ymwelwyr ymfalchïo yn y dref hynod hon. Ond yn fwy arwyddocaol, roedd y cynhyrchiad yn rhoi'r cyfle i drigolion tref sydd mor aml yn cael ei diystyru a'i beirniadu, i rannu eu straeon a'u hatgofion ynghyd â'u gobeithion am y dyfodol.

Y gynulleidfa'n rhan

Nid pobl Port Talbot yn unig oedd yn rhan o'r cynhyrchiad gan y teimlai'r holl gynulleidfa'n rhan annatod o'r perfformiad.

Roedd hyn yn arbennig o wir yn ystod golygfa'r "Gwrthsafiad" (Resistance), wrth i'r ganolfan siopa gael ei thrawsnewid yn rhan o Wladwriaeth yr Heddlu gyda milwyr arfog mewn lifrau duopn yn gorymdeithio o amgylch tra bo'r heddlu yn goruchwylio a gwylio'r siopwyr.

Yna'r gwrthdystwyr yn rhes swnllyd yn cyrraedd drwy'r dorf a chasglu'n gwlwm yng nghanol y ganolfan.

Ymunodd côr cymunedol â hwy, unwaith eto yn ymddangos o ganol y gynulleidfa.

Heb amheuaeth, roedd hyn yn cynyddu'r cyffro ymysg y gynulleidfa, ynghyd â sicrhau ein bod ni'n teimlo ein bod ni'n chwarae rhan yn y digwyddiad, yn hytrach na'i wylio'n unig.

Yr Athro

Uchafbwynt yr olygfa hon, heb os nac oni bai, oedd ymddangosiad Michael Sheen fel Yr Athro, y cymeriad Crist debyg.

Ond nid Crist y Testament Newydd oedd hwn. Yn hytrach dyn cyffredin mewn crys chwys a throwsus tracsiwt. Dyn cyffredin gyda'i wendidau, ei ansicrwydd a'i amheuon yn union fel pawb arall. Dyn heb ystyr i'w fywyd, oedd yn chwilio am arweiniad.

Archie

A dyna galon The Passion - bywydau pobl cyffredin mewn tref gyffredin a hynny i'w weld drwy gydol y cynhyrchiad, yn enwedig yng ngolygfa'r "Dychwelyd" (The Return).

Golygfa drist a thyner yn Stryd Llywellyn, cymuned a rwygwyd yn gareiau pan adeiladwyd traffordd yr M4 ac sy'n parhau i ddioddef hyd heddiw.

Rhannai Archie, dyn unig lleol, ei atgofion o'r gymuned a arferai fod mor brysur a bywiog - plant yn chwarae yn y stryd, y wraig brydferth yn canu wrthi'i hun wrth ddisgwyl i'w gŵr ddychwelyd o'r môr, y bachgen oedd yn chwarae'r un gân drosodd a throsodd ar ei chwaraewr recordiau.

Ond roedd popeth wedi diflannu. Popeth heblaw am Archie a'i stori oedd wedi ei chuddio mewn stryd gefn fechan a di-nod.

Archie, y dyn oedd wedi digalonni ac anobeithio, y dyn oedd wedi'i garcharu gan ei atgofion. Daeth yr atgofion yn fyw o flaen ein llygaid wrth i res o ffigyrau rhithiol, y meirwon a arferai fyw yn Stryd Llywellyn, ddod i'r amlwg.

Rhain oedd cymdogion a ffrindiau Archie - ei gymdeithas a'i gymdogaeth, ond ef yn unig oedd ar ôl o'r gymuned a ddymchwelwyd yn enw cynnydd.

Llwyddiant ysgubol

Roedd y cynhyrchiad hwn yn llwyddiant ysgubol a lwyddodd i ddod â'r gymuned at ei gilydd yn ogystal â rhoi'r cyfle i'r gynulleidfa ymuno â'r gymuned honno.

Ond yn fwy na hynny hyd yn oed, adfywiodd The Passion Bort Talbot trwy ddathlu ei gorffennol a'i phresennol ac ysbrydoli ei dyfodol.