Traed Moch
.
Rwyf wedi darllen y ffeithiau moel am y niwed y mae'r diciâu yn achosi i amaeth yng Nghymru ond heb rannu poen ffarmwr wrth golli gyr. Ar y llaw arall dydw i ddim yn un sy'n rhamantu ynghylch moch daear ychwaith. Yn wir, fe dybiwn i, nad yw'r rheiny sydd wedi sefyll ar steps y senedd mewn gwisgoedd moch daear gyda'u posteri anthropomorffig wedi gwneud llawer o les i'w hachos.
Un o'r problemau ynghylch y ddadl hon yw bod y ddwy ochor yn hawlio bod "y wyddoniaeth" yn gefnogol i'w safbwyntiau nhw. Y gwir amdani wrth gwrs yw nad yw'r fath beth ac "y wyddoniaeth" yn bodoli. Mae 'na ystod o astudiaethau a theorïau a dyw pigo'r rheiny syn ffafriol i'ch achos ac wedyn mynnu mai'r rheiny, a'r rheiny'n unig, sy'n cyfri, o fawr o gymorth i neb.
Yn wahanol i fyd gwyddoniaeth mae gan y byd gwleidyddol reolau pendant - gwirioneddau sy'n bosib eu profi y tu hwnt i bob amheuaeth. Un o'r rheiny yw hon.
"Elections have consequences and I won."
Mae'n rhai i mi gyfaddef fy mod yn credu bod hwn yn hen, hen ddywediad. O chwilio ar y we rwy'n canfod ei fod yn un diweddar iawn. Barak Obama a'i dywedodd yn 2008.
Un peth sy'n sicr - ni fyddai John Griffiths wedi gwneud y cyhoeddiad y gwnaeth e heddiw pe bai Llafur heb sicrhau digon o seddi yn y Cynulliad i osgoi gorfod ffurfio clymblaid. Yn wir pe bai 'na glymblaid mae'n debyg mae aelod o Blaid Cymru neu Ddemocrat Rhyddfrydol fyddai'n gyfrifol am y maes hwn.
Ar y llaw arall dyw'r datganiad ddim yn ymddangos fel cic i'r ystlys i mi. Mae amseru'r datganiad ac amserlen yr adolygiad yn awgrymu y bydd 'na benderfyniad y naill ffordd neu'r llall yn weddol fuan. Yn wir yn ôl y Gweinidog fe ddylai'r penderfyniad hwnnw ddod yn yr Hydref.
Beth fydd y penderfyniad? Mae'n bosib wrth gwrs bod y Gweinidog yn braenaru'r tir ar gyfer rhoi'r gorau i'r cynllun. Mae'r un mor bosib mai darbwyllo'r grŵp Llafur i gefnogi difa yw'r bwriad. Mae hi hyd yn oed yn bosib bod y Gweinidog yn bwriadu dilyn y cyngor gwyddonol!
A beth fydd y cyngor hwnnw? Dyma i chi ddyfyniad arall gan Mark Twain y tro hwn.
"There is something fascinating about science. One gets such wholesale returns of conjecture out of such a trifling investment of fact."
Golygydd Materion Cymreig y Â鶹ԼÅÄ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
SylwadauAnfon sylw
Mae Prif Swyddog Milfeddygol Cymru dros y cynllun difa. Beth yw pwrpas y swyddfa yma os nad y gwleidyddion yn gwrando arno. A beth sydd wedi newid o ran tystiolaeth ers i'r Cynulliad bleidleision dros y cynllun rhai misoedd yn ol? Dim.