Llafur Caled
Dyw gwleidyddion ddim gan amlaf yn hoff o osod targedi etholiadol. Gall llwyddiant cymharol ymddangos yn fethiant o fethu cyrraedd targed uchelgeisiol. Roedd hi'n syndod felly i glywed Nick Bourne heddiw yn brolio y gallai nifer yr aelodau seneddol Ceidwadol o Gymru gyrraedd ffigyrau dwbl yn yr etholiad nesaf.
Tair sedd sydd gan y Ceidwadwyr ar hyn o bryd. O ble y gallai'r saith arall ddod? Mae Gogledd Caerdydd a Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro lle mae'r Aelodau Cynulliad yn Geidwadwyr ynghyd a Bro Morgannwg yn dargedau amlwg. Y tu hwnt i'r rheiny fe fyddair Ceidwadwyr yn gorfod dibynnu ar glwstwr o etholaethau cyfagos sef Aberconwy, De a Dyffryn Clwyd, Delyn a Maldwyn. Fe fyddai enill rheiny yn ddigon i gyrraedd ffigyrau dwbl, jyst. Mae'n anodd rhagweld y gallai'r Ceidwadwyr wneud llawer yn well na hynny. Mae Nick Bourne ei hun yn cyfaddef bod torri record 1983 o 14 sedd yn "annhebyg".
Ond mae fe gafodd record arall ei gosod yn 1983 gyda dim ond ugain o aelodau seneddol Llafur o Gymru- y nifer isaf ers yr ail rhyfel byd. Roedd ugain o hyd yn fwyafrif o'r 38 sedd oedd yn gan Gymru ar y pryd- trothwy seicolegol allweddol. Ydy hi'n bosib y gallai Llafur ennill llai nac ugain sedd tro nesaf a cholli ei mwyafrif am y tro cyntaf ers 1935?
Ydy, glei. Gadewch i ni gymryd bod y Torïaid (neu yn achos rhai ohonyn nhw, gwrthblaid arall) yn ennill yr un ar ddeg sedd uchod. Ychwanegwch Ynys Môn, Arfon, Dwyfor Meirionydd, Ceredigion, Dwyrain Caerfyrddin, Llanelli, Canol Caerdydd, Brycheiniog a Maesyfed a Blaenau Gwent. Mae hynny'n ugain. Sylwch nad yw'r rhestr yn cynnwys rhai seddi y gwnaeth y Ceidwadwyr eu hennill yn 1983 (Pen-y-bont, Gorllewin Caerdydd a Gorllewin Casnewydd), seddi y mae Plaid Cymru wedi eu hennill mewn etholiad cynulliad (Rhondda ac Islwyn) na phrif darged y Democratiaid Rhyddfrydol (Gorllewin Abertawe).
Mae Llafur yn wynebu brwydr na welwyd mo'i thebyg ers y dauddegau ac yn gwneud hynny gyda threfniadaeth sy'n gwegian a choffrau gwag. Mae 'na flwyddyn gyffrous o'n blaenau!
Golygydd Materion Cymreig y Â鶹ԼÅÄ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
