Â鶹ԼÅÄ

Dydw i ddim yn gwybod llawer am yr awdur LP Hartley. Yn wir, os nad oeddwn wedi gweld y "Go-between" ar ryw sianel ffilmiau rhywbryd byswn yn argyhoeddedig mai fe oedd y boi oedd yn chwilio am lyfr pysgota ar hysbyseb Yellow Pages ers talwm. Serch hynny mae 'na frawddeg o eiddo LP Hartley sydd wedi goroesi, brawddeg gyntaf y "Go-between", fel mae'n digwydd, sef hon "the past is a different country they do things differently there".

Roeddwn yn meddwl am y frawddeg honno wrth ail-ddarllen Hansard 1978 y dydd o'r blaen- ydw, dw i mor drist â hynny! Roeddwn yn hanner meddwl sgwennu rhyw fath o ddarn ynghylch refferendwm 1979, refferendwm 1997 a'r refferendwm arfaethedig posib.

Mae rhai o'r dadleuon a ddefnyddiwyd yn ôl yn 1979 yn rhyfedd a dweud y lleiaf. Dyna i chi aelod Henffordd oedd yn ofni y byddai datganoli yn arwain at drais ar strydoedd y ddinas honno.

I do not think that hon. Members in other parts of the country understand the intensity of feeling that exists on either side of the border. In the past 450 years, we have increased understanding, and no longer will a man get thumped in Hereford on a Saturday night if he says he is Welsh. There is tolerance. Members will understand why we are wary about a Bill that seeks to re-establish differences

Neu beth am yr aelod oedd yn credu bod y ffaith bod ganddo etholaeth yng Nghernyw yn rhoi rhyw ddealltwriaeth arbennig iddo.?

We have our little local nationalism. I am a Cornishman and I can vouch for that. We have our little local cultures.

Mae 'na fwy... llawer mwy gan gynnwys un aelod seneddol Llafur wnaeth gyhuddo hen gyngor Morgannwg o wrthod swyddi i athrawon oedd yn aelodau o'r Blaid Lafur. Fe fydd unrhyw un sy'n cofio'r cyngor hwnnw yn gwybod bod yr aelod hwnnw'n troi'r hanes ar ei ben!

Ond yng nghanol hyn i gyd mae 'na ambell i gwestiwn sydd o hyd yn berthnasol. Yn eu plith mae hwn gan Donald Anderson aelod Llafur Dwyrain Abertawe.

If there is one party in power in Cardiff and another party in power in Westminster, the former will feel constrained to say "It is those English who are not giving us the hospitals, the roads and so on that we so desperately need in Wales.There are also basic tendencies of human nature to take into account. I think, for example, of empire-building, the willingness of the Assembly always to seek to increase its powers.

Os ydych chi'n coelio arolygon barn (a does na fawr ddim rheswm i beidio) mae'r diwrnod hwnnw lle fydd 'na llywodraethau o wahanol liwiau yng Nghaerdydd a San Steffan yn brysur agosau.

• Llyfrnodi gyda
• |
• |
• |
• |
• - Beth yw hwn?