Carlamu Cymru a chwrdd Cati!
Nol yn y ddeunawfed ganrif, roedd hi'n arferiad i deithwyr o Loegr ddod draw
i Gymru ar "Grand Tour" fel 'roedd o'n cael ei alw. Wel dwinna'n teimlo 'run peth ar ol
fy nhrafels diweddara' fel teithiwr sydd wedi bod ar "The Grand Tour of West Wales
and Places further North."
Galw heibio Llambed gynta' oherwydd fod Plasdy Teulu'r Harfords yn dathlu'i benblwydd eleni yn gant a hanner oed. Mae 'na filltir o ffordd o'r lon fawr at y plas, sydd wedi ei amgylchynu gan goed a llwyni rhododendron pinc.
Yn y saithdegau fe weddnewidiwyd y tu mewn a'i droi yn westy - gwesty'r Falcondale. Mae'r enw yn ein atgoffa ni mai Plas Cyrill, sef gair arall am hebog, oedd enw'r ty gwreiddiol a oedd ar y safle cyn codi'r Plasdy presennol.
Yn Nhregaron, 'roeddwn i'n cyfarfod a Twm Sion Cati sydd wedi trefnu ei ddathliadau ei hun i goffhau pedwar can mlynedd ei farw. Roedd plant Ysgol Gynradd Tregaron yno hefyd i'w gyfarch ar gan.
Nol yn niwl y gorffenol - tua 1968, fe 'sgwenodd Frank Hennesey, o grwp pop yr Henneseys, gan am Twm Sion Cati, ac mi es innau ati i'w chyfieithu ar gyfer Disc a Dawn. Dim ond y cytgan sydd ar fy nghof bellach:
O brysia Twm Sion Cati, rydwi'n clywed swn eu traed
Y milwyr efo'u gynnau, a ma' nhw am dy waed
Paid ac aros, paid ac oedi, paid a disgwyl am y wawr
Dos yn awr, Twm Sion, dos yn awr!
Hanesion 