Rhodriadau lliwgar
YN awr bod Rhodri Morgan wedi rhifo ei ddyddiau fel Ein harweinydd mae cystal adeg a'r un i ddwyn i gof rai o'i ebychiadau cofiadwy.
Y mae peryg, wrth gwrs, i'r darpar brif-weinidog-a-fu gael ei gofio'n unig fel gwleidydd yr hwyaid ungoes.
"Ydi hwyaid ungoes yn nofio mewn cylch?" oedd ei gwestiwn yn ateb i Jeremy Paxman pan holodd hwnnw a fyddai yn sefyll am arweinyddiaeth Llafur yng Nghymru yn dilyn "serious error of judgment" Ron Davies.
"Do one-legged ducks swim in a circle?" meddai a Phaxman yn holi wedyn ai dyna'r ffordd Gymreig o ddweud 'Ie'.
Nid dyna unig ddywediad lliwgar Rhodri Morgan dros y blynyddoedd, fodd bynnag, felly dyma ddetholiad byr - rhai ohonyn nhw yn anghyfieithadwy i'r Gymraeg ac yn cael eu trysori yn eu Saesneg gwreiddiol:
"Mae perthynas y Torïaid â Chymru wedi ei sylfaenu ar ymddiriedaeth a dealltwriaeth. Dydy ni ddim yn ymddiried ynddyn nhw a dydy nhw ddim yn ein deall ni," meddai wrth grynhoi'r berthynas rhwng y Cymry a'r Ceidwadwyr..
Wedyn; "To say it is a dog's breakfast is an insult to the pet food industry" meddai am amhendantrwydd ynglŷn â lleoliad y Cynulliad yng Nghaerdydd.
Ac wrth ddisgrifio enbydrwydd y wasgfa economaidd yn y Nawdegau dywedodd bod ton o fethdaliadau yn llifo drwy Gymru "fel General Sherman drwy Georgia!"
(A wave of bankruptcies passing through Wales like General Sherman through Georgia)
Weithiau roedd yn rhaid pendroni a dadberfeddu cymalau i ganfod beth oedd ei bwynt:
"I think that Elin Jones made the point that that £450 million could have gone on health or anything else, but obviously the issue is that if you had another £450 million from somewhere else, you have got another £450 million, but what does that tell you? That is like saying, if my aunty was a bloke, she would be my uncle."
Dro arall roedd yn gweld pethau'n hynod o eglur:
"Rwy'n dweud wrth y Cynulliad ac wrth y bobl nad y fi ydi'r bos. Nhw, y bobl ydi'r bos."
Ac mae'r bos bob amser yn berson anrhydeddus wrth gwrs. Neu fel y dwedodd Rhodri:
"Mae mwy o debygrwydd i Ian Paisley fod y Pab nesaf nag i mi gytuno i drefnu stitch-up."
Adegau eraill dydi pethau ddim mor eglur a hynny - dyna ichi bleidleisio cyfrannol er enghraifft:
"Mae'n deg dweud bod llawer o bobl mewn dryswch ynglÅ·n ag ef," meddai.
Ond efallai mewn mwy o ddryswch ynglŷn â gosodiad fel hwn ganddo ef pan yn trafod newidiadau posibl mewn plismona:
"The only thing which isn't up for grabs is no change and I think it's fair to say, it's all to play for, except for no change."
Dros y blynyddoedd ni phylodd ei ddawn i ddod o hyd i ffordd gofiadwy o ddweud rhywbeth ac mae rhai o'r farn iddo fod ar ei orau yng Nghynhadledd y Blaid Lafur yr wythnos hon yn crynhoi trafferthion presennol Llafur mewn ffordd na allai neb arall wella arni:
"We have temporarily mislaid that magic recipe for blending the mushy peas of old Labour with the guacamole of new Labour."
Enillodd ei hwyaden ungoes y gyntaf o ddwy wobr iddo gan y Plain English Campaign ac mae rhywun yn amau y bydd ei bys slwts a'i gwacamoli ar y rhestr fer o leiaf y tro nesaf.
A fydd neb wedi ei blesio'n fwy na Rhodri ei hun os digwydd hynny.
Fel y dwedodd o ar ôl ennill yr eildro:
"Yr ydw i wrth fy modd fod y Plain English Campaign yn tiwnio'i mewn i'r Cynulliad ar gyfer sesiwn fy holi bob dydd Mawrth gan ddisgwyl gweld hwyden ungoes arall."
Ninnau hefyd.
Anfonwch eich hoff Rhodriadau i'w hychwanegu at y rheinia . . .
